چیزی به پایان دولت فعلی ایران نمانده و انتخابات ریاست جمهوری نزدیک است. با این حال، وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، صبح دیروز وارد مسکو شد تا سند اجرایی توافقنامه لغو روادید گردشگری میان ایران و روسیه را به امضا برساند و با امضای وزرای گردشگری ایران و روسیه، شرایط برای سفر گروهی در قالب گروههای ۵ تا ۵۰ نفری گردشگران ۲ کشور بدون نیاز به اخذ روادید برقرار شود.
جریان لغو روادید گردشگری ایران و روسیه به اواخر سال ۹۴ برمیگردد که توسط سفارت ایران در روسیه و وزارت امور خارجه کشورمان مطرح شد و یک سال بعد در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ توافقنامه ایران و روسیه برای لغو روادید بین دو کشور امضا شد.
امّا کمی بیش از ۲ سال پس از امضای این توافقنامه، نشست کمیته فنی همکاریهای مشترک گردشگری ایران و فدراسیون روسیه در تابستان ۹۹ برگزار شد و حالا پس از گذشت ۵ سال از مطرح شدن پیشنهاد لغو روادید گردشگری ایران و روسیه و ۴ سال پس از امضای این توافقنامه، بالاخره صبح دیروز و با سفر علیاصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی به مسکو، سند اجرایی توافقنامه لغو روادید میان ۲ کشور امضا شد. در نتیجه این توافقنامه، گردشگران روس و ایران میتوانند در گروههای ۵ تا ۵۰ نفری بدون نیاز به اخذ روادید به روسیه و ایران سفر کنند. بنابراین، تور روسیه از مبدأ ایران، بدون ویزا از طرف شرکتهای معتبر انجام میشود.
روسها به جای ایران، ترکیه را انتخاب میکنند!
روسیه ۱۵۰ میلیون نفر جمعیت دارد و سالانه ۵۰ میلیون از این جمعیت (یعنی یک سوم جمعیتش)، به سفرهای خارجی میروند. ترکیه رتبه نخست جذب گردشگران روس در جهان را بهخود اختصاص داده و پیش از آغاز همهگیری کرونا در جهان، در سال ۲۰۱۸ توانست ۵ میلیون و ۹۰۱ هزار گردشگر روس را جذب کند.
امّا از این جمعیت 50 میلیون نفری گردشگران خارجی روسیه، به اعلام وزارت میراثفرهنگی و به نقل از لیلا اژدری، مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی در معاونت گردشگری، در سال ۲۰۱۸ فقط ۳۲ هزار و ۴۱۵ گردشگر روس بوده است.
امّا مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی در معاونت گردشگری معتقد است هدفگذاری ایران از امضای سند اجرایی توافقنامه لغو روادید بین ایران و روسیه، جذب ۱۰۰ هزار گردشگر روس به ایران در ۳ سال اول برنامه لغو روادید و افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی این سهم در سالهای بعد است. او گفته است جاذبههای تاریخی، فرهنگی، تجاری و ورزشی در زمینه اسکی ازعلاقهمندیهای روسها برای سفر به ایران است. بنابراین، اگر ایران با توجه به هدفگذاریاش موفق به جذب این تعداد گردشگر شود، 140 میلیون دلار برای کشور ارز به همراه خواهد داشت.
لذا به منظور این توافقنامه که میان دو کشور امضا شد، گردشگران ۲ کشور میتوانند بدون نیاز به اخذ روادید فردی و از طریق شرکتهای معتبر گردشگری و با ویزای گروهی به ایران و روسیه سفر کنند.
دستاندر کاران وزارت میراث فرهنگی معتقدند این توافقنامه میتواند گردشگران روسی را به جاذبههای متنوع ایران جذب کند و آنها ایران را به عنوان یک مقصد مهم گردشگری خود در نظر بگیرند.
لغو روادید، تنها شرط افزایش گردشگران ورودی نیست
در جریان توافقنامهای که بین ایران و روسیه امضا شده و امیدهایی که وزارت میراث فرهنگی به نتایج آن دارد، ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران معتقد است لغو ویزا به تنهایی نمیتواند عامل جذب گردشگران روسیه به ایران باشد و نمیتوان به این مورد چندان خوشبین بود، زیرا مردم روسیه شناختی از پتانسیلهای ایران ندارند، بنابراین، پیش از لغو روادید، آگاهی و شناخت از کشور است که موجب جذب حداکثری گردشگران میشود. از سوی دیگر لغو روادید بخشی از منافع اقتصادی شرکتهای خدمات مسافرتی را هم از بین میبرد.
بنابراین لغو روادید به تنهایی چاره کار نیست، چه بسا توریستهای اروپایی که وارد ایران میشوند، با مشکلات فراوان و همراه با ویزا به ایران میآیند و فقط لغو روادید توریستها را به ایران جذب نمیکند. ابراهیم پورفرج بر این مسئله تأکید کرد که بیش از هر چیز لازم است ایران در روسیه معرفی شود تا زمینههای سفر روسها به ایران فراهم شود.
وی همچنین لغو روادید ایران و ترکیه را مطرح کردو اینکه سالانه ۲ میلیون ایرانی به ترکیه سفر میکنند اما تعداد بسیار اندکی از ترکیه به ایران میآیند. درحالیکه باید حداقل یک میلیون تبعه ترکیه در قبال سفر ۲ میلیون ایرانی به آن کشور به ایران سفر کنند. دلیل آن است که اصلا در ترکیه کاری انجام نشده که مردم آن کشور از ایران و جاذبههای گردشگریاش مطلع باشند.
از سرگیری صدور روادید گردشگری ایران
درست در شرایطی که وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کشورمان در تدارک برای سفر به روسیه برای امضای سند اجرایی توافقنامه ۴ سال پیش برای لغو روادید با روسیه بود، کارزار ازسرگیری صدور ویزای توریستی ایران در کشورمان به راه افتاد که از وزارت خارجه درخواست داشت که به منظور حمایت از صنعت گردشگری کشور اجازه ورود گردشگران خارجی واکسینه شده به ایران را بدهد و با صدور روادید ورود به ایران از خسارت بیشتر به صنعت گردشگری کشور و فعالان این حوزه جلوگیری شود.
در همین رابطه علیرضا نخستین، راهنمای تورهای ورودی به ایران و فعال در حوزه جذب گردشگر به کشور گفت: حدود ۶ میلیون گردشگر به ایران سفر میکردند که درآمد ناشی از سفر این افراد بهطور سالانه بیش از ۶ میلیارد دلار برآورد میشد. اما کرونا تیر خلاص را به این حوزه زد و از اردیبهشت سال ۹۹ به واسطه کرونا و اعلام ستاد ملی کرونا، گردشگری متوقف و ورود گردشگر خارجی نیز ممنوع شد.
او با اعلام این که بسیاری از کشورهای دنیا در حال آغاز گردشگری هستند، گفت: اگر دیر اقدام کنیم، بازار بسیار بزرگی را از دست میدهیم و گردشگرانی که قصد سفر به ایران دارند، به راحتی تغییر مقصد داده و این مسئله بر صنعت گردشگری ایران نتیجه منفی خواهد داشت.
سید امیر ناصر طباطبایی، رئیس جامعه هتلداران یزد نیز اعلام کرد: بیشتر گردشگرانی به ایران سفر میکنند که اهل کشورهای اروپایی و روسیه، ژاپن و چین هستند که عمدتا واکسینه شدهاند. لذا میتوانند به کشور ما سفر کنند، البته مشروط به این که هر ۲ دوز واکسن خود را تزریق کرده باشند.
سیدرضا بهادری، فعال گردشگری و مسئول کمیته گردشگری پایدار در استان یزد نیز اعلام کرد: باید همه مرزها باز شود و گردشگری باز هم به بخشی از زنجیره تامین تبدیل و از خروج نیروهای متخصص این بخش جلوگیری شود.